การปลูกต้นไม้ภายในบ้านไม่เพียงเพิ่มความสวยงามให้กับที่อยู่อาศัยเท่านั้น แต่ยังช่วยฟอกอากาศ สร้างบรรยากาศผ่อนคลาย อีกทั้งทำให้รู้สึกสดชื่น ถึงอย่างนั้นผู้คนก็มักจะกังวลเกี่ยวกับปัญหาเรื่องการดูแลรักษาต้นไม้ มองว่ามันยุ่งยาก จนสุดท้ายก็ตัดสินใจล้มเลิกการมีต้นไม้ในบ้านไป หรือไม่ก็เลือกใช้เป็นต้นไม้ปลอมแทน หารู้ไม่ว่าความจริงแล้วการมีต้นไม้อยู่ในบ้านนั้นไม่ได้ยุ่งยากอย่างที่คิดเลย ขอแค่ใช้วิธีเหล่านี้
- เลือกต้นไม้ที่มีความทนทานและดูแลง่าย
ปัจจัยหลักที่ส่งผลต่อความยาก-ง่ายของการดูแลรักษาต้นไม้ภายในบ้านนั้นอยู่ที่การเลือกชนิดและสายพันธุ์ของต้นไม้ หากเลือกชนิดที่บอบบาง ต้องการการเอาใจใส่มาก ทั้งยังต้องการสภาพแวดล้อมที่มีความพิเศษ ไม่เหมาะกับลักษณะนิสัย รวมถึงรูปแบบการใช้ชีวิตของผู้อาศัย การดูแลรักษาย่อมมีความยุ่งยาก ความเป็นไปได้ที่ต้นไม้จะแข็งแรงอยู่รอดไปได้นานๆ ก็ต่ำตามไปด้วย จึงแนะนำให้เลือกต้นไม้ประเภทที่ทนแล้ง ทนต่อแสงน้อย เติบโตได้ง่าย เหมาะกับสภาพแวดล้อมและสภาพอากาศเป็นหลัก แล้วจึงมาคัดเลือกรูปแบบลำต้นและใบตามชอบทีหลัง ทั้งนี้ ที่มักจะพบเห็นอยู่บ่อยๆ ในประเทศไทยเราจะเป็นพวกลิ้นมังกร กวักมรกต มอนสเตอร่า พลูด่าง ไทรใบสัก เป็นต้น
- จัดวางต้นไม้ไว้ในจุดที่เหมาะสม
ต้นไม้แต่ละชนิดก็เหมือนคนแต่ละคน ต่างก็มีความต้องการในการเติบโตที่แตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับสายพันธุ์ เราจึงต้องพิจารณาถึงปัจจัยเหล่านี้ร่วมกับจุดที่ตั้งที่ต้องการจะนำต้นไม้ไปไว้ ในกรณีต้นไม้ที่ต้องการแดดมาก มันควรถูกวางไว้ในจุดที่รับแสงสะดวกอย่างระเบียงหรือริมหน้าต่าง ส่วนต้นไม้ที่เติบโตได้ในที่ร่มก็วางไว้ในจุดต่างๆ ภายในบ้านที่มีแสงน้อยได้ ในขณะที่ต้นไม้ที่ชอบความชื้น อย่างเช่น เฟิร์น และ พลูด่าง อาจนำไปวางไว้ในห้องน้ำ เมื่อเราจัดวางต้นไม้ไว้ในสถานที่ที่มีสภาพเหมาะสมแต่แรกก็จะช่วยลดภาระในการดูแลไปได้มากกว่าครึ่งเลยทีเดียว
- มอบปัจจัยที่ตรงกับความต้องการของต้นไม้
ต้นไม้แต่ละชนิดมีความต้องการที่ต่างกัน อย่างหนึ่งที่ค่อนข้างคล้ายคลึงกัน คือ ส่วนมากมักจะต้องการกระถางที่มีรูระบายน้ำป้องกันน้ำขังจนรากเน่า แต่ในส่วนของดิน น้ำ และปุ๋ยนั้น ต่อให้เลือกดินที่อุดมสมบูรณ์ที่สุด ปุ๋ยที่ดีที่สุด รดน้ำให้ชุ่มฉ่ำไม่ขาด แต่หากนั่นไม่ใช่สิ่งที่เหมาะกับต้นไม้ชนิดนั้น ก็ไม่ได้ช่วยให้มันแข็งแรงหรือเติบโตได้ดี ในทางกลับกันอาจถึงขั้นเป็นเหตุให้มันป่วยหรือตายเลยก็ได้ ดังนั้น เราจึงควรศึกษาถึงความต้องการเบื้องต้นของต้นไม้ ตลอดจนเลือกชนิดและปริมาณของดิน น้ำ และปุ๋ยในอัตราส่วนที่เหมาะสม ง่ายที่สุดคือ ให้ทางร้านขายต้นไม้จัดสรรดิน และปุ๋ยมาให้แต่แรก ภาระก็จะเหลือแค่ต้องจำว่าให้ปุ๋ยครั้งละเท่าไหร่ บ่อยแค่ไหน กับกังวลเรื่องการรดน้ำ ซึ่งไม่ใช่เรื่องยาก โดยวิธีที่ง่ายที่สุดคือ ลองใช้นิ้วจิ้มลึกลงในดินประมาณ 2-3 ซม. ถ้ายังชื้นอยู่ให้เว้นการรดน้ำไปก่อน แต่ถ้ารู้สึกว่าดินแห้งก็สามารถรดน้ำได้ แต่อย่าให้ชุ่มจนแฉะ เพราะต้นไม้ในบ้านมักจะเจอกับแสงแดดและลมน้อย ทำให้ดินแห้งช้า หากรดมากเกินไปอาจก่อให้เกิดความอับชื้นเป็นเชื้อราได้ เว้นแต่ช่วงอากาศร้อนที่อาจจำเป็นต้องรดบ่อยขึ้นกว่าปกติเล็กน้อย
- ทำความสะอาดใบเป็นประจำ
ต้นไม้ต้องการการสังเคราะห์แสง หากปล่อยให้มีฝุ่นสะสมอยู่บนใบไม้ก็จะเป็นอุปสรรค ทำให้สังเคราะห์แสงได้ยากขึ้น เราจึงควรหมั่นทำความสะอาดส่วนใบอย่างสม่ำเสมอเป็นประจำ โดยใช้ผ้าชุบน้ำเช็ดเบาๆ สัปดาห์ละครั้ง ซึ่งนอกจากช่วยเรื่องการสังเคราะห์แสงแล้ว ยังช่วยทำให้บ้านดูสะอาดสะอ้าน สดชื่น ลดปัญหาเรื่องฝุ่นภายในบ้าน เป็นมิตรกับผู้ป่วยภูมิแพ้อีกด้วย
ขอแค่เลือกต้นไม้ที่เหมาะสม จัดวางให้ถูกที่ และดูแลตามความต้องการของต้นไม้ชนิดนั้น เท่านี้ก็จะสามารถเพลิดเพลินไปกับพื้นที่สีเขียวภายในบ้านได้แบบง่ายๆ แล้ว
